Hoewel de lekkamerdop voor de waterpomp heel klein is, is het een essentieel onderdeel van de waterpomp. Omdat deze dop erg lijkt op een vriesplug die op een motor wordt gebruikt, gaan veel monteurs ervan uit dat de dop hetzelfde doel dient als de plug. Dit is een misverstand en we zullen uitleggen waarom.
De functie van de vriesplug
Motorkernpluggen (ook wel vriespluggen, vriesstoppen, vorstpluggen, vriesdoppen of motorblokuitbreidingspluggen genoemd) worden gebruikt om de gaten in het blok van de zandgegoten watergekoelde verbrandingsmotoren af te sluiten. Zandgietkerngaten zijn ontworpen om bij het zandgieten van de motor de interne zandvormen te ondersteunen, en ze helpen bij het verwijderen van het zand nadat het gietwerk is afgekoeld. Tijdens het gietproces vormen deze zandkernen interne holten of koelvloeistofkanalen in het motorblok of de cilinderkop, waardoor koelvloeistof kan circuleren terwijl de motor in bedrijf is.
Vriespluggen zijn over het algemeen dunne metalen dopjes die in de zandgietgaten worden geperst, maar ze kunnen ook van rubber of andere materialen worden gemaakt. Door het aanbrengen van vriespluggen in de gietgaten blijft de koelvloeistof in een afgesloten ruimte. Bovendien helpen de kernpluggen het metaalgietwerk van de motor te beschermen wanneer de temperatuur daalt. In een voertuig dat niet regelmatig wordt onderhouden, kan de koelvloeistof beperkt of zelfs geheel afwezig zijn. Wanneer het water vervolgens bevriest, worden de kernpluggen uit de motor gedrukt, waardoor de koelvloeistof kan uitzetten naar buiten en schade aan de motor wordt voorkomen (anders zou het metaal van de motor barsten).
Een motorkernplug (vriesplug)
De introductie van het lekkamerreservoir
Om de functie van de lekkamerdop voor de waterpomp te verklaren, en hoe deze verschilt van die van de vriesplug, moeten we het eerst hebben over het lekkamerreservoir.
De interne mechanische afdichting van de waterpomp dicht de as af in de richting van het koelcircuit en beschermt zo de lagers door te voorkomen dat koelvloeistof in het lagersysteem terechtkomt. Elke mechanisch aangedreven waterpomp heeft een lekgaatje dat in het begin
een beetje kan lekken. Bij
een nieuwe waterpomp duurt het ongeveer tien minuten voordat de dynamische afdichting zich goed afsluit. Tijdens die inloopperiode kunnen er kleine druppeltjes ontstaan. Om ervoor te zorgen dat de monteurs niet zouden denken dat er iets aan de hand was met hun pas geïnstalleerde waterpomp (veel waterpompen werden vroeger voortijdig vervangen omdat ze zouden lekken), introduceerden autofabrikanten het
lekkamerreservoir om het wegsijpelen van vloeistof uit het lekgaatje te verbergen. Terwijl de mechanische afdichting wordt gevormd, wordt de overtollige koelvloeistof die door het lekgaatje stroomt, in dit reservoir opgevangen. De opgevangen koelvloeistof verdampt wanneer de motor zijn normale bedrijfstemperatuur bereikt. Niet alle moderne waterpompen hebben echter zo een lekkamer. Soms is deze functie door het ontwerp van de motor niet aanwezig in de behuizing van de waterpomp.
Afbeelding 3: De lekkamer
De functie van de lekkamerdop
Zoals op afbeelding 3 zichtbaar is, is de functie van de lekkamerdop het afdekken van de lekkamer. Boven de dop bevindt zich een ontluchtingsgat voor de lekkamer. Hierdoor kan overtollige koelvloeistof uit het systeem ontsnappen als de mechanische afdichting niet correct is gevormd, wat meestal te wijten is aan vervuiling van de koelvloeistof.
De lekkamerdop en het ontluchtingsgat
Als het koelvloeistofsysteem verontreinigd is, bijvoorbeeld door roest of sediment, kunnen deze deeltjes vast komen te zitten tussen het oppervlak van de mechanische afdichting, waardoor lekwegen ontstaan. In dat geval zal een continue stroom koelvloeistof te zien zijn rond het ontluchtingsgat van de lekkamer, waardoor er een verkleurde watervlek op of rond de waterpomp achterblijft.
Verkleuring waar verontreinigde koelvloeistof uit het ontluchtingsgat is gekomen
De doppen die op waterpompen worden gebruikt, dienen dus als afdekking om de koelvloeistof in het lekkamerreservoir te houden. Ze zijn niet ontworpen om als vriesdop te dienen, in tegenstelling tot de motorkernpluggen.